Rob Graafland (1875-1940) – Pionier van het Limburgse schilderleven

Een enkel bewaard gebleven werk uit de eerste jaren van zijn artistieke carrière laat de Hollandse romantisch-impressionistische traditie zien waarin Graafland werd opgeleid aan de Amsterdamse Rijksacademie. Vaak is het coloriet somber. In 1898 vertrekt hij naar Maastricht om docent tekenen te worden aan het nieuw opgerichte Stadsteekeninstituut. In 1902, eveneens het jaar van zijn huwelijk met Marieke Duquesne, roept Graafland de Zondagsschool voor Decoratieve Kunsten in het leven. Hier leert hij zijn beste leerlingen van het Stadsteekeninstituut tekenen en schilderen naar de natuur. In 1910 neemt hij het initiatief tot-oprichting van de Limburgse Kunstkring, die tot op heden nog steeds actief is.

Vanaf 1913 inspireert het werk van Jan Sluyters en Leo Gestel Rob Graafland om de traditie achter zich te laten en ook de nieuwe weg van het luminisme in te slaan. De kleuren worden lichter, de penseelstreken minder ruig en de onderwerpen symbolistisch. Dat laatste is opmerkelijk omdat de kunstenaar er voorheen van overtuigd was dat je als schilder slechts dát kon weergeven wat je in de werkelijkheid waarneemt: landschappen, stadsgezichten en portretten.

Door verschillende tegenslagen belandt Rob Graafland in een diepe depressie, verlaat hij Maastricht in 1932 en vestigt het echtpaar Graafland-Duquesne zich in Vught, waar zich, ondanks het verlies van een oog tijdens zijn depressie-periode, een tijdperk van gerijpte en vernieuwde opbloei aandient.

Dankzij zijn teken- en schilderlessen én de algemene vorming die hij zijn Zondagsschool-leerlingen geeft, kiezen veel van die leerlingen voor een toekomst als beeldend kunstenaar. De meesten van hen waren werkzaam in de Maastrichtse aardewerkindustrie of als decoratief huisschilder zoals o.a. Henri Jonas, Jos Postmes, Jan Grégoire en Edmond Bellefroid.