Plaquette ‘De Bronzen Vastelaovend’

Voorpagina » KCR » Kunstwerken » Plaquette ‘De Bronzen Vastelaovend’

Het 12 x 11 jarig jubileum van CS de Mirlitophile 1879 was de aanleiding voor het initiatief en de realisatie van een bronzen kunstwerk. Dit initiatief was door Guus Smeets bij de KCR neergelegd, waarna de samenwerking in 2011 een feit werd.

Carnaval is voor iedereen! Met het project “de Bronzen Vastelaovend” hebben CS de Mirlitophile 1879 en de Kunst en Cultuurraad Valkenburg de beleving van dit feest met haar tradities vastgelegd in een kunstwerk, zodat deze traditie zichtbaar wordt en blijft.
De Valkenburgse carnaval betekent meer dan verkleden en een pilsje drinken. Er gaat een rijke geschiedenis aan vooraf, die in de loop der jaren mooie tradities heeft voortgebracht. Met dit project heeft de werkgroep het initiatief genomen om de tradities, verhalen en belevingen van de Valkenburgse carnaval bij jong en oud, te verwerken in een kunstwerk dat altijd zichtbaar is en herinnert aan verleden en tevens het heden waarborgt.

Het Pantheon in de Gemeentegrot in Valkenburg vormt ieder jaar het unieke decor voor het uitroepen van de prins door de CS de Mirlitophile 1879. In het Pantheon zijn de muren versierd met diverse houtskooltekeningen van bijzondere personen en gebeurtenissen. Hier is de plek waar C.S de Mirlitophile 1879 voor de eerste keer bij elkaar kwamen om hun carnavalssociëteit op de richten.
Om het in de sfeer van Valkenburg te plaatsen heeft de kunstenaar dan ook naar een “grot” gevoel gestreefd in het kunstwerk, dit door te werken met diepteverschillen die sterke licht/donker effecten veroorzaken en om dit nog meer te versterken heeft hij met donker gepatineerde stukken, in combinatie met gepolijste en vergulde bronspartijen, en accenten gewerkt

Het symbool van bijv. de Mirlitophile is een wapenschild met een bok er op. Valkenburg is namelijk met carnaval ‘het bokkenrijk’. Dit heeft waarschijnlijk te maken met de speciale positie die Valkenburg in de Middeleeuwen gehad heeft waardoor het zich ook veel kon permitteren, ook tegen de wil van anderen in. Dit leidde snel tot koppigheid, zoals in de zegswijze: ‘zo koppig als een bok’. Valkenburgers zagen dit als een geuzennaam en daaraan heeft de Mirlitophile haar symbool te danken.

De kunstenaar Wil van der Laan die het kunstwerk heeft gerealiseerd ging op zoek naar verhalen als bovenstaande, bij jongeren als wel bij de ouderen. Want carnaval is tenslotte voor iedereen, en de beleving van dit feest wilde kunstenaar Wil van der Laan vastleggen in een kunstwerk, zodat deze traditie zichtbaar is en blijft.

Maar ook de jeugd van de basisscholen zijn in het verhaal betrokken. Leerlingen hun ideeën over de carnaval op papier kunnen zetten. Deze ideeën zijn voor de kunstenaar de input geweest voor ons kunstwerk.

In het bronzen kunstwerk zijn de typisch Valkenburgse elementen terug te vinden.

  • de Stadprins en zijn minister,
  • de jeugdprins,
  • een auw-wief,
  • een dansmarietje’ en
  • de Valkenburgse Bok

In de achtergrond figureren de Valkenburgse Ruïne en het Pantheon (beter bekend als de “huiskamer van de Mirlitophile”, die gelegen is in de Gemeentegrot).
Het kunstwerk heeft een afmeting van 70 à 80 cm hoogte en 50 à 60 cm breedte, met een bronzen opstaande rand die aan de binnenkant wordt gepolijst zodat er een goudkleurige weerkaatsing ontstaat.
Het geheel is een levendige en beweeglijke afspiegeling van de Valkenburgse carnaval.

De bronzen plaquette is onder grote belangstelling onthult bij de opening van het carnavalsseizoen 2012-2013 op zondag 11 november 2012

Enkele wetenswaardigheden van de Mirlitophile

Auw Wiever (Oude Wijven).

In de week vóór carnaval (donderdag) worden zogenaamde Oude Wijvenavonden gehouden. Tijdens ‘Oude Wijven’ zijn de kroegen en de straten bevolkt door verklede vrouwen.
De Auw Wiever van Valkenburg a/d Geul vervaardigen jaarlijks een onderscheiding: kleine Auwt-Wief-kopjes, gemaakt van beschilderd brooddeeg.

Het Pantheon

Het Pantheon waar de muren versierd zijn met diverse houtskooltekeningen van bijzondere personen en gebeurtenissen is de plek waar C.S de Mirlitophile 1879 voor de eerste keer bij elkaar kwamen om hun carnavalssociëteit op de richten. In 1881 werd het Pantheon ingewijd.
‘het Pantheon’, gelegen in de gemeentegrot van Valkenburg aan de Geul is de huiskamer van C.S. de Mirlitophile 1879.
De Mirlitophile organiseert jaarlijks vrijwel alle evenementen met carnaval in Valkenburg.

Het symbool

Het symbool van de Mirlitophile is een wapenschild met een bok er op. Valkenburg is namelijk met carnaval ‘het bokkenrijk’. Dit heeft waarschijnlijk te maken met de speciale positie die Valkenburg in de Middeleeuwen gehad heeft waardoor het zich ook veel kon permitteren, ook tegen de wil van anderen in. Dit leidde snel tot koppigheid, zoals in de zegswijze: ‘zo koppig als een bok’. Valkenburgers zagen dit als een geuzennaam en daaraan heeft de Mirlitophile haar symbool te danken.

Naam

De oorsprong van de naam van de Mirlitophile is niet helemaal duidelijk. De meest aannemelijke verklaring is dat de naam uit Luik afkomstig is. Daar bestond een vereniging die zich genoemd had naar hun leider Philip Mirliton: “Les Mirlitophiles”. Leden van deze vereniging zijn waarschijnlijk in Valkenburg geweest, wat de jonge Valkenburgse vereniging inspireerde om zich Les Mirlithopiles te noemen. Het was niet ongewoon in die tijd om zichzelf een Franse naam te geven, aangezien Frans chic was in die tijd. Daarnaast was de mirliton een razend populair carnavalsmuziekinstrument.

Minister

De voor Valkenburg unieke Minister is vertegenwoordigd met een mooie oude ministerssteek.
Een prinsenketting van de Oud Prinsen, toebehorend aan Oud Prins Joep I, heeft een aansprekende filosofische boodschap “Vergaet was-te bis Neet wae’s-te bis” (vergeet wat je bent, niet wie je bent).

Informatie:

Sinds:11 november 2012
Lokatie:https://www.openstreetmap.org/node/2314087954
Type:Bronzen beeld / plaquette